ELEKTRONİK BELGE YÖNETİM
SİSTEMİ
UYGULAMA YÖNERGESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar
Amaç
Madde 1- (1) Bu Yönergenin
amacı, Siirt Üniversitesindeki yazışma ve iletişim süreçlerinin elektronik
ortama aktarılması suretiyle kurumsal arşivin oluşturulması, kurum içi ve kurum
dışı, gerçek ve tüzel kişilerle yapılan yazışmalar ile diğer iş ve işlemlerde
Elektronik Belge Yönetim Sisteminin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları
belirlemektir.
Kapsam
Madde 2- (1) Bu Yönerge
elektronik ortamda yapılacak kurum içi ve kurum dışı yazışmalar ile diğer iş ve
işlemleri kapsar.
Dayanak
Madde 3- (1) Bu Yönerge;
a) 15.12.2014 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile 02.02.2015
tarih ve 29255 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Resmi
Yazışmalarda Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik,
b) 15.07.2008 tarih ve 2008/16 sayılı Elektronik Belge
Standartları Hakkındaki Başbakanlık Genelgesi,
c) 07/07/1993 tarih ve 21630 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan Arşiv Hizmetleri Hakkında Yönetmelik,
d) 5070 sayılı
Elektronik İmza Kanunu,
hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- (1) Bu Yönergede yer alan;
Arşivci: Üniversitenin
fiziksel arşiv yönetimi uygulamalarını sürdürmek, EBYS ile elektronik olmayan
belgelerin entegrasyonunu sağlamak gibi fonksiyonlardan sorumlu olan Üniversite
personelini,
Belge: Birimlerin kendi içlerinde, birbirleriyle veya gerçek ve
tüzel kişilerle arasında bir işlemin yerine getirilmesi için alınmış ya da
üretilmiş; içerik, ilişki ve formatı ile ait olduğu fonksiyon veya işlem için
delil teşkil ederek aidiyet zincirini muhafaza eden, ıslak imzayla ya da
güvenli elektronik imzayla imzalanmış ve kurumsal belge kayıt sistemleri
içerisinde kayıt altına alınmış her türlü bilgiyi ve dokümanı,
Birim: Siirt Üniversitesine bağlı akademik ve idari birimleri,
Birim Amiri: Akademik ve idari birim yöneticilerini,
EBYS: Elektronik
Belge Yönetim Sistemini,
EBYS
Yardım Masası: EBYS içeresindeki belge yönetimi
fonksiyonlarını yerine getiren, birimlerin görüş ve önerilerini değerlendirerek
sistemde gerekli düzenlemelerin yapılması için sistem yöneticisine sunan, kullanıcıları
EBYS’ye tanımlamakla, yetkilendirmekle, gerekli güncellemeleri yapmakla,
kullanıcı işlemleri ile ilgili sorunları çözmek veya çözülemeyenleri Sistem
Yöneticisine bildirmekle görevli olan, kurum ile gerçek ve tüzel kişi tanımlamalarını
gerçekleştiren, bu konularda yetkili ve görevli olan birimi,
Elektronik
Belge Yöneticisi: EBYS içeresindeki belge yönetimi fonksiyonlarını yerine
getiren, özellikle Standart Dosya Planı (SDP) ile dosya tasnif ve saklama
planlarının tanımlanması ve güncel tutulması gibi fonksiyonlardan sorumlu olan uzmanı,
Elektronik imza: Başka
bir elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal bağlantısı
bulunan ve kimlik doğrulama amacıyla kullanılan elektronik veriyi,
Güvenli Elektronik İmza: Münhasıran
imza sahibine bağlı ve onun tasarrufunda bulunan, güvenli elektronik imza
oluşturma aracı ile oluşturulan, nitelikli elektronik sertifikaya dayanarak
imza sahibinin kimliğinin ve imzalanmış elektronik veride sonradan herhangi bir
değişiklik yapılıp yapılmadığının tespitini sağlayan elektronik imzayı,
İmza Sahibi: Elektronik imza oluşturmak amacıyla bir imza oluşturma
aracını kullanan gerçek kişiyi,
Kayıtlı
Elektronik Posta (KEP): Her türlü ticari,
hukuki yazışma ve belge paylaşımlarını gönderildiği biçimde koruyan, alıcının
kim olduğunu kesin olarak tespit eden, içeriğin kesinlikle değişmemesini ve
içeriği yasal geçerli ve güvenli, kesin delil haline getiren sistemi,
Kullanıcı: EBYS üzerinde tanımlanmış rollere göre işlem yapma yetkisi
olan personeli,
Misafir
Kullanıcı: Kendi birimi dışındaki birimlere ait elektronik belgeleri
görme yetkisine sahip olan personeli,
Mobil
İmza: Nitelikli
elektronik sertifika sahibi tarafından mobil iletişim cihazları ve ilgili
iletişim/hizmet altyapısı kullanılarak oluşturulan güvenli elektronik imzayı,
Rektörlük: Siirt Üniversitesi Rektörlüğünü
Resmi Yazışma: Birimlerin kendi içinde, birbirleriyle veya gerçek ve tüzel
kişilerle iletişim sağlamak amacıyla fiziksel ortamda veya güvenli elektronik
imza kullanarak elektronik ortamda yürüttükleri süreci,
Sistem Yöneticisi: EBYS’nin kurumsal fonksiyonlarına uygun olarak işlemesinden
ve rol tanımlamalarından sorumlu kişiyi,
Standart Dosya Planı (SDP): Kurumsal işlemler
ve bu işlemler sonucunda oluşan belgelerin üretim yerleri ile olan ilişkisi
belirtilerek konu/fonksiyon esasına göre dosyalanmasını sağlayan sınıflandırma
şemasını,
Üniversite: Siirt Üniversitesini,
Zaman Damgası: Bir elektronik verinin, üretildiği, değiştirildiği,
gönderildiği, alındığı ve/veya kaydedildiği zamanın tespit edilmesi amacıyla,
elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı tarafından elektronik imzayla
doğrulanan kaydını,
ifade etmektedir.
İKİNCİ BÖLÜM
İlkeler,
Sorumluluklar, İmza ve Havale Yetkileri
İlkeler
Madde 5- (1) Rektörlük bu
yönergenin uygulanmasını izler ve bu konuda açıklayıcı ve düzenleyici
talimatlar verebilir.
(2) EBYS’ye dâhil edilmemesi uygun görülen çok gizli / gizli
dereceli belgeler ile niteliği gereği EBYS ortamında yapılması mümkün olmayan
yazışmalar haricindeki tüm işlemlerin EBYS üzerinden yapılması esastır.
(3) EBYS’de hazırlanan belge taslakları, onaylanma/imzalanma
aşamasına gelinceye kadar hazırlayan kişiden başlamak üzere sıralı görevliler
tarafından paraflanır. Elektronik ortamda üretilen belge üzerinde onay /
imzalanmadan önce değişiklik yapılabilir. Belge imzalandıktan sonra değişiklik
yapılamaz.
(4) Üretilen her türlü belge Resmi Yazışmalarda Uygulanacak
Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre hazırlanarak Standart Dosya
Planına uygun dosya kodu verilir.
(5) Yazışmalarda Siirt Üniversitesi Yetki Devri ve İmza
Yetkileri Yönergesi hükümleri uygulanır.
(6) EBYS’de belgelere ilişkin süreçler, yetkiler içeren ve
kullanıcılara tanımlanan roller ile gerçekleşir. Elektronik Belge Sistem
Yöneticisi, Elektronik Belge Yöneticisi, Arşivci, Birim Amiri, Kullanıcı,
Misafir Kullanıcı rolleri sabit olarak bulunur.
(7) EBYS üzerinde;
a) EBYS de Çok Gizli, Gizli, Özel, Hizmete Özel, Tasnif Dışı,
olmak üzere 5 farklı güvenlik kodu tanımlanır.
b) Güvenlik kodları kullanıcıların bu gizlilik derecelerine
uygun belge oluşturması ve oluşturulmuş belgeleri görmesini sağlar.
c) Güvenlik kodu değişecek olan personel bilgileri ilgili birim
amiri tarafından EBYS Yardım Masasına yazılı veya e-posta ile bildirilir.
d) Güvenlik kodlarındaki değişiklik EBYS Sistem Yöneticisi
tarafından yapılır.
e) EBYS de belge kayıt durumu “Normal, Dağıtımlı, Olur, Yönetim
Kurulu Kararı ve Form” olarak, gönderim şekli ise “Kurum içi, Personel Şahıs,
Resmi Daire, Gerçek veya Tüzel Kişi” olarak tanımlanır.
f) EBYS de form ve onayların imza süreçleri, hiyerarşi düzenine
göre tanımlanır.
g) Güvenli elektronik imza ile hazırlanmış belgelerin elektronik
ortamda kaydedilmesi, gönderilmesi ve dosyalanarak saklanması esastır. Zorunlu
olmadıkça ayrıca çıktısı alınarak imzalanmaz ve fiziksel ortamda saklanmaz.
Sorumluluklar
Madde 6 – (1) Bu Yönerge ile verilen görev ve yetkilerin tam ve doğru
olarak kullanılmasının ve uygulamaların yönergeye uygun şekilde yürütülmesinin
izlenmesinden birim amirleri sorumludur. Bunun dışındaki sorumluluklarda bu
yönergenin 13 üncü maddesi hükümleri uygulanır.
İmza ve Havale Yetkileri
Madde 7- (1) EBYS’nin uygulanmasında Siirt Üniversitesi
Yetki Devri ve İmza Yetkileri Yönergesi hükümleri esas alınır.
(2) EBYS’de
tanımlanacak kullanıcıların yetkileri birim amirleri tarafından yazılı veya
e-posta yoluyla EBYS Yardım Masasından talep edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uygulama Esasları
Gelen Evrak İşlemleri
Madde 8- (1) Genel Evrak
Birimine gelen belgelerin kayıt ve takibi EBYS üzerinden yapılır. İlgili
birimlere Genel Sekreter veya Genel Sekreter Yardımcısı tarafından havale
edilir. Yazı ile ilgili Rektörlük Makamından onay alınması gerekiyorsa, onay
havale edilen birimler tarafından alınır. Kurum dışından gelen belgelerin tüm
ekleri ile birlikte taranması esastır. Fiziksel eki olan belgeler,
taranamayacak boyuttaki harita vb. basılı doküman ile ekinde gönderilen klasör,
dosya, CD, DVD, gazete, kitap, dergi, broşür ve benzeri basılı süreli veya
süresiz yayınlar sisteme “asıl nüsha gidecek” seçeneği ile fiziksel ek olarak
girilir, sadece üst yazıları taranır.
(2) Kapalı zarf ile
gelen “GİZLİ”, “ÇOK GİZLİ”, “KİŞİYE ÖZEL”, “HİZMETE ÖZEL” belgeler Genel Evrak
Birimince teslim alınarak, kayda alınır. Ancak zarf açılmadan Genel Sekreter
veya Genel Sekreter Yardımcısına gönderilir.
(3) İlgili mevzuata
göre gizlilik özelliği taşıyan belgenin taranması gerektiği durumlarda; tarama
işlemi sadece gizli belgeleri görme ile yetkilendirilmiş personel tarafından
yapılır ve sisteme gizli belge olarak kaydedilir.
(4) Birimlere gizli
yazılar dışında gelen yazılar ilgili personel tarafından teslim alınır ve
taranarak sisteme dâhil edilir, havaleye yetkili kişi tarafından gereği
yapılır.
(5) Birimlere e-posta yoluyla gelen yazılar ilgili personel
tarafından değerlendirilerek kurum içinde yazışma yapılması gereken durumlarda
taranarak sisteme dâhil edilir.
Belgelerin oluşturulması, paraf, imza, onay, dağıtım ve
tebliğ işlemleri
Madde
9- (1)
Belgeler, Resmi Yazışmalarda Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğe
uygun olarak üretilir ve kurumun belirlediği kurumsal kimlik şablonları
doğrultusunda hazırlanır.
(2) Cevaplanan yazılar ilgileri dikkate alınarak hazırlanır
ve tüm ilgi, referans ve ekleri bağlantılarına uygun olarak EBYS menüleri
kullanılarak yazı içinde belirtilir.
(3) Sistemde oluşturulan yazılara eklenecek olan bilgi ve
belgeler dosya olarak eklenir. Belgelerin üzerindeki sayı ve tarih alanları
EBYS tarafından otomatik olarak verilir.
(4) Kurum içi yazışmalar sadece elektronik ortamda yapılır.
Ancak nitelikleri açısından EBYS’de hazırlanamayacak belgeler (çok gizli, ihale
vb.) fiziksel olarak hazırlanıp, EBYS de üst verileri girilerek, belge tarih ve
sayısının sistemden alınması sağlanır. Üst verileri kaydedilen belgelerin
taranarak eklenip eklenmeyeceğine belgeyi fiziksel olarak imzalayan birim amiri
karar verir.
(5) EBYS’ye aktarılamayacak ekler ile özellik arz eden
ve/veya içeriğinin görünmemesi gereken ekler (Plan, proje, harita gönderimi
gibi), sistem üzerinde hazırlanan üst yazının fiziksel çıktısına eklenerek,
ilgililerine fiziksel olarak gönderilir. EBYS üzerinden gönderilme imkânı
olmayan ve zimmet gerektiren klasör, koli, cd vb. fiziksel ekler varsa bu
belgeler “asıl nüsha gidecek” seçeneği ile gönderilir. Gönderilen birim
fiziksel eki teslim aldıktan sonra, EBYS üzerinde zimmet kabul işlemini yapar.
(6) Yurtdışına gönderilecek yabancı dilde üretilen belgelerin
güvenli elektronik imza ile imzalanması ile birlikte paraf ve son imza aşaması
ıslak imza ile tamamlanır.
(7) Belgeyi oluşturan kişi; dağıtım yapılacak olan birim,
kurum, gerçek ya da tüzel kişi seçimlerini sistem üzerinden yapar. Belgeler
oluşturulurken dağıtım yerleri seçimi hiyerarşik kurallara uygun olarak
seçilir.
(8) Hukuk Müşavirliği tarafından adli ve idari mercilere
intikal ettirilmek üzere diğer birimlerden istenilen belgeler elektronik ortam
yanında fiziksel olarak da gönderilir. Hukuk Müşavirliği’ne gönderilecek
yazılarda yazıya konacak ek olması durumunda bu ekin örneğinin uygun bir yerine
“Aslı gibidir” ifadesi yazılarak yetkilendirilmiş kişilerce imzalanır ve
mühürlenir.
(9) Elektronik ortamda güvenli elektronik imza ile tamamlanan
belgeye EBYS tarafından “Bu Belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu’nun 5.
maddesi gereğince güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.” şeklinde açıklama
yazılır.
(10) Kurum dışına gönderilecek belgelerin bilgisayar çıktısı
alındıktan sonra birim amirince yetkilendirilmiş personel tarafından adı,
soyadı ve unvanı ile “Belgenin aslı elektronik imzalıdır” ibaresinin bulunduğu
kaşe ile kaşelenir ve imzalanır. Yazı, birden çok sayfa ise yetkilendirilmiş
personel tarafından, yukarıdaki cümlede anılan kaşe her sayfaya basılır ve
imzalanır.
(11) Yazışmalarda hiyerarşik sıra izlenmesi esastır. Onay
akışı (paraf, kontrol, imzacı seçimi) EBYS üzerinde hiyerarşik kurallara uygun
olarak seçilir.
(12) EBYS’nin teknik nedenlerle çalışmaması durumunda EBYS
üzerinden yazışma işlemlerine ara verilecektir. Ancak günlü yazılara verilecek
cevaplar ile Hukuki ya da Mali yönden yazılması zorunlu olan yazılar fiziksel
ortamda üretilir. Bu şekilde üretilen belgeler sonradan EBYS’ ye aktarılır.
(14) Elektronik ortamda yapılan yazışmalarda son imza
sahibine kadar imzalar güvenli elektronik imza ile atılır. Ancak imzası
alınacak personelin güvenli elektronik imzasının bulunmaması ya da birim amiri
tarafından güvenli elektronik imza ile imza atılmasına gerek görülmemesi
halinde ilgilinin parafı ile onayı alınır.
(15) Elektronik ortamda oluşturulan belgelerin ya da olurların
güvenli elektronik imza ile imzalanması esastır. Ancak, belgenin son imzasını
atacak ya da olurunu verecek amirin güvenli elektronik imzasının olmaması,
arızalanması, kaybolması gibi durumlarda; imza ya da olur EBYS üzerinden paraflanır;
belgenin bilgisayar çıktısı alındıktan sonra; ıslak imza ile son imza aşaması
tamamlanır.
(16) Kurum içi veya kurum dışı yazışmalarda belge güvenli
elektronik imza ile imzalandıktan sonra,
belge üzerinde ve içeriğinde değişiklik yapılamaz. Bu tip değişikliklerin
yapılması halinde ilgili mevzuat hükümleri kapsamında gerekli cezai ve idari
işlem yapılır.
(17) İlgili mevzuatı gereğince personelin şahsına
imza karşılığı tebliğ edilmesi gereken belgeler Tebligat Kanunu ve ilgili
mevzuat hükümlerine göre fiziksel olarak imza karşılığı tebliğ edilir.
Giden evrak işlemleri
Madde 10-(1) KEP hizmeti kullanan kurumlara belgeler KEP sistemi
ile gönderilebilir.
(2) KEP imkânı olmayan
hallerde, elektronik ortamda onaylanan ve Kurum dışına gidecek olan belgelere
onay aşamaları tamamlandıktan sonra bu Yönergenin 9. Maddesinin (10). fıkrasına göre işlem yapılır.
(3) Kurum dışı yazışmalarda, genel evrak biriminde postalama
yetkisi verilmiş personelce, “Posta/Kargoya Verilecek” menüsünden posta/kargo
bilgisi işlenerek, posta işlemleri gerçekleştirilir.
(4) Acele
Posta Gönderileri, iadeli taahhütlü gönderiler, kargo ve tebligatlara dair
posta alındı ve teslim kartları belgeyi üreten birim tarafından doldurularak
fiziksel belge ile birlikte genel evrak birimine teslim edilir.
Evrak Klasör işlemleri
Madde 11- (1) Evrak klasör işlemleri;
a) Birimlerde oluşturulan belgeler, Başbakanlık’ın 2005/7
sayılı Standart Dosya Planı Genelgesi ile Yükseköğretim Üst Kuruluşları ve
Yükseköğretim Kurumları Saklama Süreli Standart Dosya Planındaki konu
kodlarıyla aynı isimle oluşturulmuş klasörlerde arşivlenir.
b) Belgelerin Elektronik arşivleme işlemi EBYS tarafından
yapılır.
c) Birimler, kendilerine gelen belgelerin standart dosya plan
kodları hatalıysa ya da belgeye iki birim tarafından farklı standart dosya plan
kodu verilmesi gerekiyorsa kodları değiştirebilir veya yeni standart
dosya plan kodu ekleyebilir.
Vekâlet işlemleri
Madde 12- (1) Vekalet işlemlerinde, Siirt Üniversitesi Yetki Devri ve
İmza Yetkileri Yönergesi hükümleri esas alınır.
(2) Vekâlet yazısı Personel Dairesi Başkanlığı’na gönderilir.
Sistem Yöneticisi, EBYS’de vekâlet bilgisini belgeyi “görebilme, havale, paraf,
imza” yetkilerini ekleyerek sisteme işler. Sistem yöneticisi bu bilgiyi
düzeltebilir, vekâletin son bulması durumunda sistem otomatik olarak kapatılır.
Vekâlet görevinin bittiği tarih itibariyle, vekâlet görevini yürüten kişi
tarafından imzalanmamış tüm belgeler, görevi asaleten yürüten kişi tarafından
görünür ve belgeleri kendi adına imzaya açılmak üzere düzenlenmesi için
reddeder.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler,
Yürürlük ve Yürütme
Çeşitli Hükümler
Madde 13- (1) Bu Yönergenin uygulanmasından EBYS’yi kullanan bütün Üniversite
personeli sorumlu olup, bu konuda belirtilen hükümlere uymakla yükümlüdürler.
(2) İç Denetim Birimi
Başkanlığı ile İç Denetçilerin yetki, sorumluluk ve yazışma şekli iç denetim
mevzuatı hükümleri çerçevesinde yürütülür.
(3) Bu Yönergeye uygun
olarak düzenlenmeyen belgeler gerekçesi belirtilerek muhatabına iade edilir.
(4) Kullanıcılar,
yetkilendirme çerçevesinde EBYS’den gelen belgeleri günlük olarak kontrol
etmekle yükümlüdür.
(5) Kullanıcılar, EBYS
ile ilgili her türlü istek, talep, şikayet, önerilerini sistem üzerinden
iletir.
(6) EBYS üzerinde her kullanıcının kullanıcı adı ve şifresi
mevcut olup, şifrenin diğer kişiler ile paylaşımı durumunda oluşacak tüm
sonuçlardan kullanıcının kendisi sorumlu olur.
(7) Elektronik imza sahipleri, e-imza sertifikalarının pin kodunu
diğer kişilerle paylaşmaları durumunda oluşacak tüm sonuçlardan e-imza sahibi
sorumlu tutulur.
(8) Güvenli elektronik imza sahipleri herhangi bir nedenle e-imza
cihazının arızalanması, kaybedilmesi ve çalınması durumlarında, TÜBİTAK' a
başvurur ve durumu ilgili birime bildirir.
(9) Fiziksel ortamda
saklanması gerekli belgeler “Devlet Arşiv Hizmetleri Hakkında Yönetmelik”
hükümlerine göre muhafaza edilir.
Yürürlük
Madde 14-(1) Bu Yönerge Senatoda kabul edildiği tarihte yürürlüğe
girer.
Yürütme
Madde 15-(1) Bu Yönerge hükümlerini Rektör yürütür.